پایگاه خبری بتین نیوز اخبار روز ایران و جهان
آجرهای ۲۷۰۰ ساله قلایچی ۲۸ خردادماه در خاستگاه اصلی خود «بوکان» و در موزه مفاخر ( استاد حقیقی) به نمایش درمی‌آیند.
به گزارش بتین تیوز، «نمایشگاه آجرهای لعابدار قلایچی بوکان استردادی از کشور سوئیس» درموزه استاد حقیقی بوکان از ۲٨ خرداد تا ۳۱ تیرماە ۱۴۰۱ دایر میگردد
این آجرها سرگذشت ویژه‌ای دارند . «آثاری که در دهه هزار و سیصد و شصت خورشیدی در اثر فعالیت‌های غیرمجاز سوداگران از محوطه قلایچی بوکان بدست آمدند و از کشور خارج شدند، در سال هفتاد در انباری در بندر چیاسو (نزدیک مرز سویس و ایتالیا) از سوی خانواده‌ای ایرانی نگهداری می‌شد و برای فروش عرضه شد. دکتر جان کرتیس در مقام موزه‌دار موزه بریتانیا به نمایندگی از این موزه در هفدهم مهر سال هفتاد از این آثار بازدید کردند تا در صورت امکان، موزه بریتانیا آنها را خریداری نماید.
ایشان در حین بازدید با توجه به تخصص‌شان در عصر آهن ایران متوجه می‌شوند که این آثار متعلق به فرهنگ مانایی و محوطه قلایچی در شمال غرب ایران است و جزو آثاری هستند که باید به ایران بازگردند و به موزه بریتانیا توصیه می‌کنند که موزه نباید این آثار را بخرد و این آثار باید به ایران بازگردانده شود. اما مالک آثار در این مورد دو دل بود و دکتر کرتیس به موزه‌های دیگر هم توصیه کرد که از خرید آنها خودداری نمایند.
نهایتا دکتر جان کرتیس از سوی مالک اطلاع پیدا می‌کند که آجرها در سال هشتاد و هفت از سوی مقامات سوئیس براساس قانون دفتر فدرال انتقال اموال فرهنگی مصادره شده است. با پیگیریهای دکتر جان کرتیس و مشارکت دستگاه دیپلماسی کشورمان و نیز لطف و همکاری دستگاه قضایی کشور سوئیس، این آجرها در آذرماه سال نود و نه در تهران تحویل موزه ملی ایران شد».
اکنون با پیگیریهای دکتر یوسف حسن زاده رئیس پژوهش ملی ایران قرار است آجرهای لعابدار قلایچی از ۲۸ خردادماه ۱۴۰۱ در خاستگاه اصلی خود «بوکان» و در موزه مفاخر استاد حقیقی در دید عموم مردم کوردستان و ایران قرار گیرد
مانا نام حکومتی محلی است که از قرن نهم تا هفتم پیش از میلاد در شمال غربی ایران حضور داشتند. محوطه قلایچی از جمله مهمترین محوطه‌های باستانی مربوط به ماناها در شهرستان بوکان است.
تپه قلایچی بوکان دارای یک لایه فرهنگی مربوط به مانایی‌ها است و تاکنون سه ساختمان از این دوره حفاری شده است که ساختمان اول در مرکز تپه واقع شده و دارای اتاق‌های متعدد است که در کف و دیوار نقاشی‌های گیاهه هندسی و انسانی داشته است.
این ساختمان توسط کاوشگران عتیقه تخریب شده است و از ساختمان دوم بقایای سنگفرش هنوز باقی است.
این ساختمان دارای واحد های مستقل بوده و در سه لایه پی سنگی داشته است و دیوارها با سنگ بزرگ ساخته شده اند و سوراخ‌های دیوار با سنگ های کوچک و ملات گل پر شده است.
یکی از واحدهای این ساختمان تالاری ستوندار بوده که به دروازه ای با ۲ پله ختم می‌شود و بالای تپه یک ساختمان ستوندار دیگری قرار دارد که از نظر باستان شناسان معبد بوده است نشان دهنده احتمال وجود یک شهر بزرگ مانایی در این منطقه است.
تپه قلایچی مربوط به عصر آهن است و در شهرستان بوکان و در روستای قالایچی واقع شده است؛ این اثر در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۳۸۲۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
حدود ۴۰۰ آجر لعابدار در این منطقه تاکنون کشف شده است که نشان از اهمیت بالای قلایچی و به احتمال زیاد این منطقه همان شهر “زیرتو” یا “ایزیرتو” پایتخت مانایی‌ها است.
